Aangepast protocol kinderopvang: kinderen 0-4 niet naar opvang na vakantie in oranje en rode gebieden

Het ministerie van SZW heeft op 12 augustus een nieuwe versie van het protocol kinderopvang gepubliceerd. De aanpassingen zijn tot stand gekomen na intensief overleg tussen SZW, VWS en het RIVM. Het protocol is op drie punten aangepast, onder andere vanwege de quarantainemaatregelen bij het terugkeren van vakantie uit oranje en rode gebieden.

Nieuwe versie protocol

Het protocol kinderopvang is op de volgende drie punten aangepast:

  1. Voor gezinnen die terugkomen uit een gebied met code oranje of rood geldt het volgende: voor kinderen van 4-12 jaar wordt een uitzondering op de quarantaineregels gemaakt en zij mogen wel naar school en de buitenschoolse opvang en gastouderopvang, vanzelfsprekend met in achtneming van de uitzonderingen zoals genoemd in de ‘beslisboom’.

    Deze uitzondering geldt niet voor kinderen van 0-4 jaar, zij moeten net als hun ouders in quarantaine en thuis blijven.

    (NB: Omdat ouders zelf in thuisquarantaine moeten mogen zij hun kinderen niet naar school of buitenschoolse opvang of gastouderopvang brengen en halen.)

  2. Het contact tussen kinderen uit verschillende groepen op het kinderdagverblijf is weer toegestaan.

  3. Waar het gaat om personeelsleden/gastouders met gezinsleden die in een risicogroep vallen, is de volgende mogelijkheid toegevoegd: ‘…om op de groep te werken waarbij zoveel als mogelijk wordt gelet op het houden van 1,5 meter afstand tot volwassenen én kinderen en op hygiëne’. Hierdoor kunnen zij onder de genoemde voorwaarden ook weer op de groep werken.

Bestaande beslisboom verandert niet

BK, BMK en BOinK blijven het belang benadrukken van een duidelijke uitleg en een coherent verhaal waarom kinderen wel/niet naar de kinderopvang mogen na thuiskomst uit een land met code oranje of rood. Het protocol moet zoveel mogelijk in lijn te zijn met wat we tot nu toe branche-breed steeds hebben gecommuniceerd over wel/niet naar de kinderopvang bij mogelijke verschijnselen van COVID-19. Dit is gegoten in een eenduidige en veel gebruikte beslisboom en dat geeft helderheid voor organisaties en ouders. De logica van de stappen van de bestaande beslisboom verandert niet.

Aparte beslisboom voor terugkomst uit oranje of rood gebied

Omdat de bestaande beslisboom goed functioneert en veel wordt toegepast, hebben we besloten deze niet aan te passen. Voor de relatief kleine groep kinderen die thuiskomt uit een oranje of rood gebied, komt er een aparte beslisboom waarbij voor kinderen van 4-12 jaar geldt dat als deze nieuwe beslisboom is doorlopen er vervolgens moet worden gekeken naar de bestaande beslisboom.

Zorgen en vragen van branchepartijen

In het nieuwe protocol is de onderbouwing van het dringende advies aan ouders om bij terugkomst uit een oranje of rood gebied met hun 0-4 jarigen (en die dus niet naar de kinderopvang mogen) in thuisquarantaine te gaan dat dit een voorzorgsmaatregel is. Deze wordt genomen vanwege het frequente en intensieve contact (zoals verzorging, voeding en knuffelen) dat kinderen in deze leeftijdscategorie hebben met de pedagogisch medewerkers en gastouders. Kinderen van 4-12 jaar mogen wel naar school en kinderopvang (buitenschoolse opvang en gastouderopvang), vanzelfsprekend met in achtneming van de uitzonderingen zoals genoemd in de beslisboom. Ouders mogen hun kinderen tijdens hun eigen 14 dagen thuisquarantaine echter niet zelf halen of brengen. Bij de uitzondering voor 4-12 jarigen op de thuisquarantaine is uitgegaan van de beperkte rol van deze kinderen in de verspreiding van COVID-19 én het minder intensieve contact dat zij op deze leeftijd hebben met leerkrachten, pedagogisch medewerkers en gastouders.

De tekst van het protocol roept bij branchepartijen twee vragen op.

  1. Het valt op dat in het nieuwe protocol dat bij de uitzondering voor de 4-12 jarigen hun beperkte rol in de verspreiding van COVID-19 wordt genoemd. Terwijl tot nu toe juist de lijn was dat hoe jonger de kinderen zijn hoe kleiner het risico dat zij een rol spelen in de verspreiding. Daarom werden de risico’s van verspreiding van de opvang van 0-4 jarigen juist als het minst risicovol ingeschat1. Het argument dat kinderen van 4-12 jaar minder intensieve contacten hebben met leerkrachten, pedagogisch medewerkers en gastouders gaat naar onze mening maar ten dele op. Gelukkig worden kinderen ouder dan 4 jaar in de kinderopvang ook geknuffeld en zeker bij de jongste kinderen in de categorie 4-12 jaar kan er wel degelijk sprake zijn van intensief contact.

  2. Vreemd genoeg wordt het argument dat het voor de sociale en cognitieve ontwikkeling (leerproces) van kinderen van 4-12 jaar van groot belang is dat zij naar school en kinderopvang gaan niet genoemd. Terwijl juist dit argument vanuit deskundigen voortdurend wordt benadrukt. Branchepartijen merken hierbij op dat zeker waar het gaat om de sociaal-emotionele ontwikkeling kinderopvang met name voor 2- en 3-jarigen ook van groot belang is. Dit argument geldt nog in sterkere mate voor kwetsbare kinderen en kinderen met een (leer)achterstand.

Over bovenstaande vragen in relatie tot de logica van het nieuwe protocol blijven wij via deskundigen en SZW in gesprek met het OMT.

Ten slotte

In praktijk zal zoals eerder genoemd maar een relatief kleine groep jonge kinderen getroffen worden door de maatregelen in het nieuwe protocol. De meeste kinderen zijn in Nederland op vakantie (geweest). En waar het gaat om gezinnen die in Europa op vakantie zijn gegaan, moet worden bedacht dat op dit moment maar een paar relatief kleine regio’s de code oranje of rood hebben. Het is niet ondenkbaar dat er ook kinderen buiten Europa op vakantie zijn (geweest) maar deze groep is ongetwijfeld nog kleiner. Het is echter gezien de huidige ontwikkeling zeker niet ondenkbaar dat er binnen Nederland lokaal of regionaal steden of gebieden de code oranje zullen krijgen. Het is voor de kinderopvang met het oog op die mogelijke ontwikkeling van het grootste belang dat we dan kunnen werken met heldere protocollen. Het mag immers duidelijk zijn dat wanneer dit daadwerkelijk realiteit wordt de kinderopvang voor een zeer grote uitdaging komt te staan.

Voetnoot:

1Dit betreft een aangescherpte maatregel van de overheid naar aanleiding van de maatregelen over terugkeer uit gebieden met code oranje, maar doet niets af aan het feit dat juist de groep 0-4 jaar een zeer geringe rol speelt in het overbrengen van het coronavirus. De transmissie bij 0-4 jarigen is zeer laag en lager dan bij enige andere groep, toont het RIVM op haar website aan. (lees vanaf het kopje ‘Onderzoek naar de rol van kinderen in verspreiding van het virus’)
Maar waarom mogen 4-12 jarigen dan wél naar school en de opvang, terwijl zij ouder zijn? Voor deze groep is een uitzondering gemaakt op de strenge quarantaine maatregel omdat deze groep naar de basisschool gaat. En bij een quarantaine lopen we dan het risico dat de sociale en cognitieve ontwikkeling (leerproces) van deze groep in het geding komt, aldus het dwingende advies van het RIVM.

Deze week bleek opnieuw dat de opvang van de groep 0-4 jaar het minst risicovol is want deze kinderen raken nauwelijks/niet besmet met het virus. Bij de sluiting van het Utrechtse kinderdagverblijf werden medewerkers besmet door ouders maar kinderen bleken niet besmet.

Download het nieuwe protocol kinderopvang

Let op regionale oranje reisadviezen!

In de meeste Europese landen geldt nu een 'geel' reisadvies, maar voor sommige landen en voor sommige regio's in gele landen geldt een oranje reisadvies. Zie hiervoor de website van het Ministerie van Buitenlandse Zaken.

Meer over corona & kinderopvang

Lees ook: FAQ (uitbetaling) compensatie kinderopvang