Pedagogische kwaliteit van kinderopvang

De kwaliteit van kinderopvang kan omschreven worden als datgene dat de opvang verantwoord maakt. Naast de veiligheids- en gezondheidsaspecten is de pedagogische kwaliteit bepalend. Hoge pedagogische kwaliteit zorgt ervoor dat kinderen zich op een optimale manier kunnen ontwikkelen. Uit onderzoek blijkt dat de kwaliteit van de kinderopvang effect heeft op de ontwikkeling en het welbevinden van een kind. In de kwaliteit onderscheiden we structurele kwaliteit en proceskwaliteit.  

Tip: de oudercommissie heeft adviesrecht op meerdere kwaliteitsaspecten van de opvang. In het bijzonder op het pedagogisch beleid.

Wettelijke richtlijnen

In de ‘Wet kinderopvang' worden minimum eisen gesteld aan de kwaliteit van de opvang. Deze wet stelt dat de opvang moet zorgen voor ‘verantwoorde kinderopvang’. Dit begrip is uitgewerkt in de Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) en een Ministeriële Regeling. Beide zijn wettelijke voorschriften waarvan niet mag worden afgeweken. Er worden eisen gesteld aan o.a. de groepsgrootte, stamgroepen, het aantal kinderen per pedagogisch medewerker (de beroepskracht-kindratio), voorwaarden voor een opendeurenbeleid, vierogenprincipe en eisen aan het pedagogisch beleidsplan en de accommodatie.

Kwaliteit in de praktijk

Pedagogische kwaliteit bestaat uit twee pijlers: structurele kwaliteit en proceskwaliteit. Structurele kwaliteit wordt gebaseerd op structuurkenmerken, bijvoorbeeld:

  • het aantal vierkante meters van de binnen- en buitenruimte
  • veiligheid
  • hygiëne 
  • groepssamenstelling en –grootte (stabiliteit)
  • het aantal kinderen in verhouding tot het aantal pedagogisch medewerkers (beroepskracht-kindratio)
  • opleidingsniveau van de pedagogisch medewerkers
  • pedagogisch beleid
  • het spelmateriaal.

Per opvangsoort gelden andere eisen voor deze structurele kwaliteit.

Proceskwaliteit is de kwaliteit van de ervaringen die kinderen opdoen in hun interacties met de sociale en materiële omgeving. Het gaat bijvoorbeeld om het contact met leeftijdgenootjes en/of de groepsruimte de ontwikkeling van het kind stimuleert. Structuurkenmerken zijn van invloed op de proceskwaliteit van de kinderopvang. Deze kwaliteit is moeilijk te waarborgen via regels en wetten, maar vereist een kritische blik en continue scholing van pedagogisch medewerkers.

Ook de omgang tussen ouder en opvang is van invloed op de pedagogische kwaliteit. Ouders en kinderopvangorganisaties zijn partners in opvoeding. Regelmatig uitwisselen van informatie tussen de ouders en de pedagogisch medewerkers heeft een positieve invloed op het welbevinden van het kind in de kinderopvang (voelt het kind zich prettig?). Een goede uitwisseling zorgt op zichzelf dus al voor een betere kwaliteit van de opvang!

In de brochure pedagogische kwaliteit is bovenstaande informatie verder uitgewerkt. De brochure vindt u hiernaast.

 

Terug naar de overzichtspagina Kwaliteit & Wet kinderopvang