Kinderopvang kiezen
De keuze voor kinderopvang hangt af van verschillende zaken. De soort kinderopvang (kinderdagverblijf, buitenschoolse opvang, gastouder), de afstand, de prijs, de groepssamenstelling (het aantal kinderen, leeftijdsopbouw) en het aanbod zijn belangrijke onderdelen van deze keuze.
Als je weet dat je in de toekomst kinderopvang nodig zult hebben, start dan zo vroeg mogelijk met je zoektocht. Verken verschillende kinderopvanglocaties in je omgeving. In het Landelijk Register Kinderopvang kun je zoeken op postcode voor opvanglocaties bij jou in de buurt.
Op dit moment zijn er lange wachtlijsten bij kinderopvangorganisaties. Hoe ga je daarmee op? Wij geven een aantal tips op deze pagina.
Elke formele kinderopvanglocatie moet voldoen aan de eisen uit de Wet kinderopvang. De gemeente is verantwoordelijk voor alle kinderopvang binnen de Gemeente. De GGD, ook wel de toezichthouder genoemd, voert minimaal één keer per jaar een inspectie uit en controleert of de kinderopvang aan de minimale kwaliteitseisen voldoet. De toezichthouder schrijft over elk inspectiebezoek een rapport. Deze rapporten worden op de website van het Landelijk Register Kinderopvang geplaatst.
Voor kinderopvang die voldoet aan de eisen van de wet kan kinderopvangtoeslag aangevraagd worden. Wil je weten of jij ook recht hebt op kinderopvangtoeslag? Lees dan hier meer over de voorwaarden.
Lees ook onze checklist.
Verschillende soorten opvang
Hieronder informatie en uitleg over onder andere de leeftijd van de kinderen.
(klik op de link om direct de soort opvang te kunnen lezen)
Kinderdagopvang
Het kinderdagverblijf is een vorm van kinderopvang voor kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar. Het wordt afgekort als KDV en wordt ook wel kinderdagopvang genoemd. Kinderen worden opgevangen in groepen van maximaal 16 kinderen. De grootte van de groep hangt onder andere af van de leeftijd van de kinderen, het aantal beroepskrachten (pedagogisch medewerkers). Dat heet de beroepskrant-kindratio (bkr).
Er bestaan horizontale groepen, met kinderen van dezelfde leeftijden bij elkaar. Vaak is er een babygroep (0-1), dreumesgroep (1-2) en peutergroep (2-4). In verticale groepen worden kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar opgevangen. Een kinderdagverblijf kan veel betekenen voor de ontwikkeling van kinderen. Pedagogisch medewerkers zijn professionals op het gebied van opvoeding (pedagogiek). Zij zijn opgeleid om kinderen te begeleiden en te stimuleren in de ontwikkeling. Meer informatie over de indeling in groepen en de invloed daarvan op de kwaliteit van de kinderopvang kun je lezen in de brochure 'pedagogische kwaliteit in de kinderopvang'.
Buitenschoolse opvang
De buitenschoolse opvang is voor kinderen in de basisschoolleeftijd (4 tot 12 jaar). Voor of na schooltijd. Het wordt afgekort als bso en wordt ook wel naschoolse (nso) of voorschoolse opvang (vso) genoemd. Voorschoolse opvang is de opvang voor schoolgaande kinderen vanaf +/- 7.30 tot de school start.
Een bso biedt ook opvangmogelijkheden aan tijdens schoolvakanties en studiedagen van de basisschool. De grootte van de groepen waarin de kinderen verblijven is afhankelijk van de leeftijd en het aantal beroepskrachten, de beroepskracht-kindratio.
Scholen zijn verplicht zich in te spannen om buitenschoolse opvang te realiseren tussen 07.30 uur en 18.30 uur.
Tussenschoolse opvang
Tussenschoolse opvang (tso) is de opvang van kinderen in de basisschoolleeftijd (4 tot 12 jaar) tijdens de lunchpauze van school. Scholen kunnen dit zelf verzorgen of uitbesteden aan een kinderopvangorganisatie. Deze vorm van opvang valt niet onder de Wet kinderopvang maar onder de Wet op het primair onderwijs. Scholen zijn verplicht zich in te spannen om tussenschoolse opvang te realiseren. Voor de kosten van tussenschoolse opvang kan geen kinderopvangtoeslag worden aangevraagd.
Meer informatie over tussenschoolse opvang is te vinden op de website van de Rijksoverheid.
Vervoer van en naar school
De kinderopvangorganisatie is verantwoordelijk voor de kinderen die naar de bso gaan vanaf het tijdstip dat kinderen uit school komen. De kinderopvangorganisatie zorgt voor veilig vervoer naar de bso locatie. Meer over het vervoeren van kinderen.
Gastouderopvang
Gastouderopvang is een vorm van kleinschalige opvang in huiselijke sfeer voor kinderen van 0 tot 12 jaar. Deze vorm van kinderopvang is meestal bij de gastouder thuis. Gastouderopvang kan ook bij het vraaggezin thuis zijn. Dat heet gastouder aan huis. Afhankelijk van de leeftijd worden de kinderen opgevangen in een groep van maximaal 6 kinderen. Dat is inclusief de eigen kinderen van de gastouder die jonger dan 10 jaar zijn.
Een gastouder moet altijd aangesloten zijn bij een gastouderbureau. Dit bureau zorgt onder meer voor de bemiddeling tussen de ouders en de gastouder, de betaling van de gastouder en heeft regelmatig contact met ouders en gastouders. Gastouderopvang heeft aparte wet- en regelgeving.
Peuteropvang
Peuteropvang is voor kinderen van ongeveer 2 tot 4 jaar. De peuteropvang, of peuterspeelzaal biedt opvang in dagdelen. Als een kind niet naar een kinderdagverblijf gaat, biedt peuteropvang een goede voorbereiding op de basisschool. Peuteropvang locaties kunnen werken met een voor- en vroegschools educatief programma, maar dat hoeft niet. Een VVE programma is een pedagogisch programma gericht op de brede ontwikkeling van peuters.
Peuteropvang moet aan de eisen van de Wet kinderopvang voldoen.
VVE: voor- en vroegschoolse educatie
Voor- en vroegschoolse educatie (VVE) is erop gericht om ontwikkelingsachterstanden bij kinderen in de leeftijd van twee tot zes jaar te voorkomen of te verminderen. Dit gebeurt door kinderen spelenderwijs te laten leren en ontwikkelen. Door speciaal hiervoor ontwikkelde programma’s aan te bieden in de thuissituatie, op het kinderdagverblijf, de peuterspeelzaal (peuteropvang) of op school krijgen kinderen een extra steuntje in de rug.
Voor kinderen vanaf vier jaar worden deze programma’s aangeboden in groep 1 en groep 2 van de basisschool (vroegschoolse educatie). Door deze extra ondersteuning nemen (taal)achterstanden af en maken kinderen een betere start op de basisschool.
VVE indicatie: dit is een aanwijzing dat een peuter of kleuter moeite heeft met taal. Een indicatie voor VVE wordt meestal bij het consultatiebureau herkent en gegeven. Het consultatiebureau geeft het vervolgens door aan de gemeente. De gemeente kan dan een subsidie aanbieden voor het kind om 16 uur per week naar een dagopvang of peuteropvang te gaan met een VVE programma.
Per 1 januari 2022 moet een kinderopvanglocatie die met VVE werkt een VVE-beleidsmedewerker/coach hebben. De oudercommissie heeft adviesrecht op de inzet van deze coach. Lees meer over de VE-beleidsmedewerker/coach en over VVE.
24-uurs kinderopvang
24-uurs opvang wordt geboden in de leeftijd van 0 tot en met 12 jaar. Deze vorm van opvang wordt vooral gebruikt door ouders die onregelmatige werktijden hebben. 24-uurs kinderopvang wordt in Nederland bijna niet aangeboden omdat de vraag heel klein is. Het grootste deel van 24-uurs opvang wordt verzorgd door gastouders.
Ouderparticipatiecrèche
Een ouderparticipatiecrèche wordt gevormd en georganiseerd door ouders. Ouders staan zelf op de groep. Omdat er geen sprake is van betaalde krachten is de maandelijkse ouderbijdrage laag. Veel ouderparticipatiecrèches zijn officieel erkende kinderopvangcentra, waardoor ouders in aanmerking komen voor kinderopvangtoeslag. Er zijn in Nederland zeven van dit soort initiatieven voor ongeveer 120 kinderen (cijfers 2018). Het aantal kinderen dat gebruik maakt van de ouderparticipatiecrèche is al jaren stabiel. Op 1 maart 2021 is de ‘Wet kinderopvang in verband met het opnemen van regels voor ouderparticipatiecrèches’ gepubliceerd. Ouderparticipatiecrèches vallen per 1 juli 2021 officieel onder de Wet kinderopvang.
Lees meer: opvang kiezen (checklists)
Lees ook artikel uit de Volkskrant: Hoe kies je een kinderdagverblijf? - 9 juni 2022