Eenzijdige opzegging van kinderopvangcontract wegens extra zorgbehoefte

Toetsingskader
De Geschillencommissie toetst opzeggingen aan de geldende wetten en regels, waaronder ook de Algemene Voorwaarden voor Kinderopvang Dagopvang en Buitenschoolse opvang en dan specifiek die in artikel 10 en 11.

• Een ondernemer mag een contract alleen eenzijdig opzeggen als er sprake is van aantoonbare belangrijke - ‘zwaarwegende’ – redenen waaruit blijkt dat het niet langer redelijk is om de opvang voort te zetten;
• De beëindiging moet schriftelijk én gemotiveerd aan ouders medegedeeld worden, met een opzegtermijn van minstens één maand;
• Voordat de overeenkomst wordt beëindigd, moet de ondernemer met ouders overleggen om een oplossing te vinden die voor beide partijen acceptabel is.

Zwaarwegende redenen

Eenzijdige opzegging door verhoogde fysieke zorgbehoefte
Wanneer een kind extra zorg nodig heeft vanwege een fysieke aandoening, kan dit er in sommige situaties voor zorgen dat het voor de kinderopvang moeilijk wordt om de normale opvang te bieden aan alle kinderen. De ondernemer kán dan het recht hebben om de overeenkomst te beëindigen op grond van ‘zwaarwegende’ reden. Het moeten bieden van extra zorg aan een kind betekent niet automatisch dat er sprake is van zwaarwegende reden om een contract eenzijdig op te zeggen, ook al zegt een ondernemer dat dit wel zo is.

Een mooi voorbeeld hiervan is te lezen in de uitspraak van zaak 218968/221719. In plaats van de pedagogisch medewerkers te ontlasten door het contract met ouders op te zeggen, had de ondernemer hun onzekerheid en stress ook kunnen verminderen door een cursus of bijscholing over diabeteszorg aan te bieden. Dit in tegenstelling tot de uitspraak in zaak 227662/228955, waarbij een het voor de medewerkers niet mogelijk bleek om constant alert te zijn en snel en juist te reageren op medische problemen van een kind met epilepsie.

Eenzijdige opzegging vanwege het gedrag
De zwaarwegende redenen in opzeggingen vanwege verhoogde mentale zorgbehoefte van een kind, zijn meestal beperkt tot situaties waarin het gedrag van het kind ernstige problemen veroorzaakt in de opvang of de veiligheid van andere kinderen in gevaar brengt. 

Procedurele regels
De Geschillencommissie beoordeelt elke situatie individueel, waarbij uitzonderingen mogelijk zijn. Desondanks is het wel belangrijk dat ondernemers correcte richtlijnen volgen voordat zij een contract mogen opzeggen. Om de overeenkomst eenzijdig te beëindigen, moet de houder voorzichtig handelen en de juiste procedures volgen. Deze zijn als volgt:  

• Waarschuwen
  Voordat de ondernemer het contract mag beëindigen beëindigd, moet deze de ouders op de hoogte brengen van de zorgen over het gedrag van het kind. De ondernemer moet ook duidelijk laten weten dat wanneer het betreffende gedrag niet afneemt, dit kan leiden tot beëindiging van het contract als het niet verbetert.
  Het mondeling delen van zorgen over het gedag van een kind, staat niet gelijk aan een waarschuwing in de zin van de algemene voorwaarden. Bovendien moet de ondernemer kunnen aantonen dat de ouder(s) daadwerkelijk op deze wijze zijn gewaarschuwd door de ondernemer.
• Communiceren met en informeren van de ouders
  Het is dus belangrijk dat de ondernemer de ouders goed informeert over het gedrag van het kind. Onvoldoende communicatie en het ontbreken van formele waarschuwingen kunnen worden gezien als nalatigheid in het verstrekken van informatie.
• Toepassen van zorgprotocollen
  Het toepassen van zorgprotocollen kan helpen om de situatie in de opvang te beheersen en de communicatie met de ouders te verbeteren. Omdat de Geschillencommissie geen zeggenschap heeft over hoe een bedrijf zijn beleid maakt, kan zij niet precies vertellen wat er in een zorgprotocol moet staan. Eerdere beslissingen geven echter wel een idee van wat er normaal gesproken in een zorgprotocol hoort te staan:
• • Een zorgprotocol is een gedocumenteerde set van procedures en richtlijnen die door zorgaanbieders worden gevolgd bij het omgaan met specifieke situaties of gedragingen.
  • Deze protocollen zijn bedoeld om de kwaliteit van zorg te waarborgen, de veiligheid van alle betrokkenen te waarborgen en de communicatie tussen zorgverleners en ouders te verbeteren.
  • Een zorgprotocol bestaat bijvoorbeeld uit
    • een plan van aanpak met maatregelen die door de ondernemer kunnen worden genomen;
    • een stappenplan dat door pedagogisch medewerkers kan worden gevolgd.
  • De protocollen kunnen bijvoorbeeld gericht zijn op het omgaan met opvallend gedrag van kinderen tijdens de opvang of het proces van beëindiging van de opvang op pedagogische gronden.
• Schriftelijke en gemotiveerde opzegging
  Een schriftelijke en gemotiveerde opzegging is vereist, waarbij de motivering voldoende duidelijk en specifiek moet zijn. Mondeling opzeggen – zelfs als er een zwaarwegende reden aanwezig is – is niet rechtsgeldig.
• Redelijke opzegtermijn
  Het is belangrijk dat een redelijke opzegtermijn wordt gehanteerd, die minimaal één maand bedraagt. De Geschillencommissie benadrukt dat het belangrijk is om voldoende tijd te geven voordat de overeenkomst wordt beëindigd.
• Alternatieve oplossingen
  De ondernemer is verplicht voldoende inspanningen te leveren bij het zoeken naar alternatieve oplossingen. Er moet grondig onderzocht worden of er een redelijk alternatief is voor de opvang, en of er nog extra mogelijkheden zijn ter oplossing van het probleem. Dit alles in goed overleg met alle betrokken partijen en in lijn met de geldende procedures. Deze mogelijke oplossing dient vervolgens duidelijk met de ouders gecommuniceerd te worden.