Samenwerking kinderopvang en onderwijs versterkt

Samenwerking onderwijs en kinderopvang

Vrijwel alle basisscholen werken samen met de kinderopvang. De helft van de scholen werkt 1-op-1 samen met één kinderopvangorganisatie, de andere helft met twee of meer. De meerderheid van de schoolbesturen (80%) en de bestuurders kinderopvang (86%) is ook op bestuurlijk niveau de samenwerking aangegaan. Vergeleken met 2016 zijn onderwijs en kinderopvang intensiever gaan samenwerken.

• Er is een verschuiving van start- en opbouwfase naar consolidatiefase 
• Visie en doelen zijn vaker op elkaar afgestemd 
• Toename interactie tussen professionals van verschillende disciplines 
• Afspraken over samenwerking vaker juridisch vastgelegd

De meerwaarde van samenwerking

Basisscholen en kinderopvangorganisaties zien de volgende opbrengsten:

• Een betere ontwikkeling van kinderen
• Kinderen gaan met meer plezier naar school
• Kinderen die zorg nodig hebben worden sneller geholpen 
• Ouders kunnen arbeid en zorg gemakkelijker combineren 
• Voor ouders duidelijker bij wie ze terecht kunnen

Gezamenlijke doelen

De top 3 gezamenlijke doelen van basisscholen en kinderopvangorganisaties:

1. Een plek bieden waar kinderen hun talenten kunnen ontwikkelen
2. Voorkomen en bestrijden van onderwijsachterstanden
3. Betere zorg voor kinderen met extra ondersteuningsbehoefte

Kenmerken van samenwerking in de praktijk

Kinderopvang en onderwijs:

• Realiseren samen doorgaande ontwikkelingslijnen voor kinderen van 0-12 jaar
• Zorgen voor soepele overgangen en warme overdracht 
• Maken gebruik van elkaars expertise
• Hebben structureel contact op de werkvloer
• Overleggen regelmatig op directie- en bestuursniveau
• Zitten vaak samen onder één dak

Kindcentra in opkomst

Steeds meer samenwerkende basisscholen (24%) en kinderopvangorganisaties (26%) profileren zich als kindcentrum en treden onder die noemer naar buiten. Dat is meer dan alleen een bordje ophangen. Kindcentra onderscheiden zich in positieve zin van anderen:

•  Ze zijn meer tevreden over de samenwerking en zien meer resultaat 
• Hebben vaker een gezamenlijk vastgestelde visie op leren en ontwikkelen 
• Leerkrachten, pedagogisch medewerkers en anderen werken vaker samen in één team
• Er is vaker sprake van structurele doorlopende ontwikkelingslijnen en integrale arrangementen voor onderwijs en opvang

Tevredenheid & knelpunten

Scholen en kinderopvangorganisaties zijn redelijk tevreden over hoe het gaat. Voor hun bestuurders ligt dat anders. Schoolbesturen en bestuurders kinderopvang blijven dezelfde knelpunten ervaren die ook uit eerder onderzoek naar voren kwamen:

• Belemmerende wet- en regelgeving
• Gescheiden werelden van onderwijs en opvang
• Financiën te beperkt en lastig te bundelen 
• Huisvesting niet geschikt voor samenwerking

Toekomstplannen

• Stoppen is geen optie
  alle partijen willen met de samenwerking door. De meeste scholen en kinderopvangorganisaties en hun bestuurders willen daarbij inzetten op versterking van de relatie met de huidige partner(s).
• Uitbreiden met zorg
  Degenen die plannen hebben om de samenwerking uit te bouwen met meer partijen denken daarbij in de eerste plaats aan samenwerking met zorg. Zij streven naar een sterkere verbinding met jeugdhulp en zorgaanbieders.
• Naar een nieuwe entiteit
  Op de lange termijn wil bijna de helft van de bestuurders toewerken naar een integrale organisatie voor onderwijs en kinderopvang, bijvoorbeeld in de vorm van een kindcentrum.

Over het onderzoek

In totaal hebben bijna 1.600 respondenten van basisscholen, kinderopvangorganisaties, schoolbesturen en bestuurders kinderopvang aan het onderzoek mee gedaan. Dat is ruim voldoende om een landelijk representatief beeld te schetsen. Het overige onderzoek is gedaan in 2016.