De ouders verzamelden zich ’s ochtends bij het belastingkantoor om inzage te eisen in hun dossier. Allemaal hebben zij forse bedragen aan eerder ontvangen toeslagen moeten terugbetalen, van tienduizenden tot soms meer dan honderdduizend euro. En allemaal kregen ze het verwijt van de Belastingdienst dat er sprake zou zijn van opzet of grove schuld van hun kant, waardoor het henzelf te verwijten is dat zij onterecht, of te veel, toeslag hebben ontvangen. Hierdoor komen de ouders niet in aanmerking voor een persoonlijke betalingsregeling, schuldvermindering of schuldsanering.
Joe ten Cate (33) heeft inmiddels bijna alles van wat de Belastingdienst terugvorderde afgelost, vertelt hij. Van de 47.000 euro die de fiscus terug wil, staat nog ongeveer 9000 euro open. “Maar wij zijn alles kwijtgeraakt. We hebben op een gegeven moment een jaar bij mijn moeder gewoond met onze tweeling, omdat we ons huis niet langer konden betalen. En je kan bellen wat je wilt, of bezwaren schrijven, je krijgt nooit antwoord.”
Daarom willen hij en zijn vriendin Tamara de Haas (36) eindelijk inzage in hun dossier. “Want op basis waarvan zijn wij als fraudeur bestempeld? Niemand die het ons uit kan leggen. Het enige dat je te horen krijgt, is dat je moet betalen, en hoeveel nog.” Bij terugvorderingen van kinderopvangtoeslag gaat het al snel om enorme bedragen. Zeker als er sprake is van meerdere kinderen, die ook nog eens meerdere dagen per week naar de opvang gaan. Zo kreeg Maria Dulce (39) een naheffing van de Belastingdienst van liefst 125.000 euro. Het gastouderbureau dat bij haar opvang bemiddelde, werd later veroordeeld voor fraude. Maar Dulce moest alle eerder ontvangen toeslagen zelf terugbetalen.
“Ik heb geluk gehad”, zegt Dulce, “dat mijn werkgever me heeft geholpen.” Zij werkt bij de gemeente Rotterdam, die via de rechter een betalingsregeling wist af te dwingen bij de Belastingdienst. “Daarom ben ik sinds twee maanden, na drie jaar in de schuldsanering, eindelijk schuldenvrij.” Dat geluk hebben de meeste andere ouders die zich ’s ochtends in Rotterdam verzameld hebben niet, weet Dulce. “En daarom sta ik hier. Zonder hulp van mijn werkgever had ik het niet gered. Nu ben ik hier om anderen te steunen.”
Achterdocht
Aanvankelijk worden de ouders bepaald niet welwillend ontvangen op het belastingkantoor. De deuren worden geblokkeerd en de politie komt erbij. Maar na enig overleg vertrekt de politie weer en is duidelijk dat de woordvoerder van staatssecretaris Snel vanuit Den Haag onderweg is om in gesprek te gaan met de ouders. Die zegt uiteindelijk toe dat alle ouders binnen een maand hun dossier thuis krijgen toegestuurd – terwijl inzage hen eerder tot in rechtszaken aan toe geweigerd is. Ook andere ouders kunnen volgens de woordvoerder via de Belastingtelefoon of bij hun eigen kantoor hun dossier komen opvragen.
Niet alle ouders zijn er even gerust op. Begrijpelijk, zegt Leijten van de SP. “Ik snap die achterdocht heel goed. Maar dat ouders nu eindelijk inzage in hun dossier krijgen, kunnen zien waarom de Belastingdienst hen als fraudeur bestempeld, is echt winst.”
Joe ten Cate is enerzijds blij dat hij ‘eindelijk zijn dossier krijgt’. “Maar wie zegt dat dat eerlijk gebeurt? Het is al aangetoond dat de Belastingdienst zelf fraudeerde met bewijs om mensen veroordeeld te krijgen, dus wie zegt mij dat dit niet nog eens gebeurt?”