Belangrijke veranderingen in de gastouderopvang vanaf 2026
Wat ouders moeten weten over de nieuwe regels?
De overheid heeft nieuwe regels aangekondigd voor de gastouderopvang. Deze regels gaan in op 1 januari en 1 juli 2026. In dit artikel leggen we uit wat deze veranderingen voor jou als ouder betekenen.
©Rijksoverheid
Vanaf 1 januari 2026
1. Kinderopvangtoeslag voor gastouders die zelf opvang nodig hebben
Heb jij een gastouder die ook zelf kinderen heeft? Dan is er goed nieuws: vanaf 1 januari 2026 kunnen gastouders ook kinderopvangtoeslag krijgen als hun eigen kind naar een andere gastouder gaat.
2. Rookmelders: geen aparte eis meer
Tot nu toe moesten gastouders volgens aparte regels rookmelders hebben in hun huis. Die eis vervalt. In plaats daarvan geldt de algemene bouwregel: elke woning in Nederland moet voldoende rookmelders hebben. Dit blijft dus belangrijk, maar is nu landelijk geregeld.
Vanaf 1 juli 2026
Er komen strengere eisen voor gastouders en gastouderbureaus. Deze zijn bedoeld om de kwaliteit van de opvang te verbeteren. Hieronder leggen we uit wat er verandert.
Nieuwe regels voor gastouders
1. Aangesloten bij maximaal twee bureaus
Een gastouder mag nog maar bij twee gastouderbureaus tegelijk ingeschreven staan. Alleen als ze overstappen, mogen ze tijdelijk bij drie bureaus zitten. Zit je gastouder nu al bij drie of meer bureaus? Dan mag ze de bestaande afspraken met ouders gewoon afronden.
2. Jaarlijkse scholing verplicht
Elke gastouder moet vanaf juli 2026 zeven uur per jaar extra scholing volgen. Dit is naast de verplichte coaching. De gastouder mag zelf kiezen welke onderwerpen ze volgt, als het maar bijdraagt aan goede kinderopvang.
3. Pedagogisch werkplan
Gastouders moeten een eigen pedagogisch werkplan maken. Hierin leggen ze uit hoe ze met kinderen omgaan, hoe ze het beleid van het gastouderbureau uitvoeren en hoe ze de ontwikkeling van kinderen volgen.
4. Achterwacht bij noodgevallen
Er moet altijd iemand beschikbaar zijn (de "achterwacht") die in noodgevallen binnen 15 minuten aanwezig kan zijn op de opvanglocatie.
5. Nieuwe opleidingseisen voor nieuwe gastouders
Nieuwe gastouders moeten vanaf 1 juli 2026 een opleiding hebben met een verplichte pedagogische module. Deze eis geldt niet voor gastouders die al vóór die datum zijn ingeschreven in het Landelijk Register Kinderopvang.
Nieuwe regels voor gastouderbureaus
1. Verplichte pedagogisch beleidsmedewerker
Elk gastouderbureau moet een medewerker hebben die gespecialiseerd is in pedagogiek. Deze medewerker coacht de gastouders en zorgt voor de kwaliteit van de opvang.
2. Duidelijke pedagogische doelen
De vier basisdoelen voor veilige en verantwoorde opvang moeten verplicht in het beleidsplan staan. Het gastouderbureau moet ook uitleggen hoe de gastouders deze doelen in de praktijk brengen.
3. Coaching van gastouders
Elke gastouder krijgt minimaal drie uur coaching per jaar van de pedagogisch beleidsmedewerker.
Aanpassingen in bestaande regels
1. Koppelingsgesprek hoeft niet meer op locatie
Als jij kennismaakt met een nieuwe gastouder, hoeft dat gesprek niet meer per se op de opvangplek te zijn. Wél moet je vooraf goed weten hoe de opvangplek eruitziet, of wie er bij jou thuis komt oppassen.
2. Voortgangsgesprek mag op een andere plek
Het jaarlijkse gesprek over de voortgang hoeft ook niet meer op de opvanglocatie. Wel blijft het verplicht dat het gastouderbureau twee keer per jaar langskomt op de opvanglocatie.
3. Evaluatiegesprek met ouders: geen verplichting meer
Het jaarlijkse evaluatiegesprek met ouders wordt een “inspanningsverplichting”. Dat betekent dat het gastouderbureau dit aanbiedt, maar ouders zijn niet verplicht eraan mee te doen.
4. Risico-inventarisatie mag kopie zijn
Het origineel van de risico-inventarisatie hoeft niet meer op de opvanglocatie aanwezig te zijn. Een kopie is voldoende.
5. Leeftijdsgrens kinderen gastouder aangepast
Kinderen van de gastouder tellen mee bij het bepalen van het maximaal aantal op te vangen kinderen. Vanaf juli 2026 tellen eigen kinderen tot 8 jaar mee (nu is dat nog tot 10 jaar).
Voor gastouders: bekijk hier de animatievideo over de nieuwe kwaliteitseisen voor gastouderopvang