Veilig slapen: wat is het beleid van de opvang?
Een hele dag op de opvang is vermoeiend. Baby’s worden blootgesteld aan veel nieuwe indrukken, geluiden en prikkels. Goed slapen is dus extra belangrijk.
Kinderopvanglocaties hebben een veilig slapen beleid, waarin staat hoe het slapen wordt geregeld. Denk aan: slaapplekken (binnen en eventueel buiten), toezicht tijdens het slapen, slaaprituelen en het gebruik van speentjes of knuffels. Kijk voor meer informatie over het Veilig Slapen beleid op deze pagina.
Gezonde en veilige slaapkamer
Volgens de Wet Kinderopvang moeten opvanglocaties voor kinderen van 0 tot 1,5 jaar een aparte slaapkamer hebben. De vereisten zijn:
- Een eigen bedje en slaapzak
- Bedjes voldoen aan veiligheidseisen
- De kamer is rustig en gedeeltelijk verduisterd
- Goed geventileerd, met een temperatuur bij voorkeur tussen de 15–18°C
Voor kinderen vanaf 1,5 jaar mag het slapen ook op de groep, mits dit veilig en verantwoord gebeurt.
Tip
Vraag vóór de start bij de opvang naar het slaapbeleid en lees het zorgvuldig door. Zo weet je wat je kunt verwachten en kun je je baby thuis al laten wennen aan de regels die op de opvang gelden. Meer weten? Kijk op de website van Gezonde Kinderopvang.
Preventie van wiegendood: thuis én op de opvang
Wiegendood is het plotseling en onverwachts overlijden van een gezonde of niet zieke baby onder de 2 jaar tijdens het slapen, zonder duidelijke lichamelijke oorzaak die het overlijden verklaart. De Engelse benaming voor wiegendood is Sudden Unexpected Death Infant (SUDI. Wiegendood blijft een zeer ingrijpende en ernstige gebeurtenis. Zowel thuis als op de opvang is het belangrijk om te zorgen voor een veilige slaapomgeving en een zo stressvrij mogelijke overgang voor je baby van thuis naar slapen op de kinderopvang.
Waarom extra alert zijn bij de opvang?
Ook al is de kwaliteit van de opvang nog zo hoog, voor een baby blijkt de overgang van thuis naar kinderopvang vaak een ingrijpende gebeurtenis. Voor een baby verandert er veel op de kinderopvang. Andere verzorgers (nieuwe gezichten), onbekende geluiden en geuren, een ander bedje, een afwijkende dagindeling, flesvoeding in plaats van de borst, om zo maar wat voorbeelden te noemen.
Deze veranderingen van routine kunnen stress veroorzaken. En uit onderzoek blijkt dat deze stress van invloed kan zijn op de risicofactoren rond wiegendood. Daarom is het van belang dat de kinderopvang, samen met de ouders, zorg draagt voor een soepele overgang van thuis naar de kinderopvang.
Meer informatie? Bezoek de website van VeiligheiNL of lees meer over wiegendood en preventie bij) Seefspot
Het intakegesprek: hét moment om te praten over slapen
Het intakegesprek is een belangrijk moment om informatie te delen over het slaapritme en de gewoonten van jouw baby. Vertel bijvoorbeeld over de manier waarop je baby thuis slaapt, eventueel het gebruik van een speentje en de slaaprituelen die jullie hebben voor je baby.
Samen met de pedagogisch medewerker bespreek je wat mogelijk is op de opvang en hoe je de overgang voor je baby zo prettig mogelijk maakt.
Tip! Plan na enkele weken een vervolggesprek om te bespreken hoe het slapen gaat. Het is belangrijk om belangrijke ontwikkelingen van de baby te delen en vast te leggen zodat ook invalkrachten en stagiaires op de hoogte zijn. Zo kunnen jullie samen tijdig bijsturen.
Voorkom stress, voorkom risico's
De overgang van (slapen) thuis naar de opvang kan stressvol zijn voor een baby: een andere omgeving, nieuwe geluiden, andere verzorgers. Deze veranderingen van routine kunnen zorgen voor spanning. Deze spanning kan van invloed zijn op risicofactoren voor wiegendood.
Daarom is het belangrijk om goed samen te werken met de opvang, afspraken te maken over slapen en veranderingen altijd door te geven.
Tip Geef veranderingen in het slaapgedrag van je baby altijd schriftelijk door.
Denk aan:
* Het aantal slaapjes
* Het kunnen omrollen
* Afbouwen van de speen
➡️Laat de opvang deze veranderingen bevestigen en maak zo nodig nieuwe afspraken.
Thuis oefenen met veilig slapen
Wil je je baby goed voorbereiden? Zorg dan dat je thuis ook de 4 van veilig slapen volgt (zie visual in de kantlijn). Als je baby deze gewoonten al kent, is de overgang naar de opvang minder groot.
Let op! Grote, zachte knuffels worden afgeraden, vanwege het risico op verstikking. Kies liever voor een klein doekje of knuffeltje waar je kindje aan gehecht is.
Ritme en slaaprituelen: herkenning geeft rust
Een baby heeft een eigen slaapritme. Meestal probeert de kinderopvang de eerste periode het ritme van de baby te volgen. Wanneer een baby gewend raakt aan de structuur op de kinderopvang hoe meer het in het dagelijks ritme mee kan draaien op het kinderdagverblijf.
Vaste slaaprituelen kunnen helpen om de overgang te maken van wakker naar slapen. Een voorbeeld van een ritueel op de opvang is bijvoorbeeld; een baby gaat op vaste tijden naar bed, en krijgt eerst een flesje en een schone luier, daarna een slaapzak aan, en tot slot wordt er een slaapliedje gezongen. Kinderen herkennen de rituelen en het helpt ze om goed in slaap te vallen. Ook draagt het bij aan het verminderen van stress.
Slaapt een baby thuis met iets waar het aan gehecht is? Zorg dan dat je baby dat ook op de opvang mee naar bed krijgt. Grote gewatteerde knuffels worden afgeraden, omdat een baby daar met het gezichtje tegenaan kan rollen en in die situatie niet goed kan ademen. Als een baby gewend is aan een speen tijdens het slapen, is het belangrijk dat de baby de fopspeen altijd krijgt bij het slapen. Door altijd de speen te gebruiken, biedt dit ook bescherming tegen wiegendood: het risico hierop wordt lager.
Buiten slapen op de opvang
Sommige kinderopvanglocaties bieden de mogelijkheid om baby’s buiten te laten slapen in een buitenbedje. Dit is vaak tot een leeftijd van ongeveer 2 jaar.
- Buiten slapen is alleen toegestaan met schriftelijke toestemming van ouders.
- De richtlijnen voor buiten slapen staan in het slaapbeleid van de opvang.
- Er is wetenschappelijk onderzoek gedaan naar buiten slapen. Lees meer op de website van VeiligheidNL
Huilen rond het slapen: hoe gaat de opvang ermee om?
Het is normaal dat baby’s soms huilen bij het in slaap vallen. Toch is het belangrijk om te weten hoe de opvang hiermee omgaat.
Tip Vraag hoe lang baby’s mogen huilen voor er actie wordt ondernomen. Kort huilen is meestal geen probleem, maar langdurig huilen kan stressvol zijn voor je baby.