Dagopvang (kinderdagverblijf)

Kinderdagopvang is de opvang van kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar op een kinderdagverblijf. Een ander woord voor kinderdagverblijf is crèche. Kinderen worden opgevangen in groepen van maximaal 16 kinderen. De grote van de groep hangt af van de leeftijd van de kinderen en het aantal beroepskrachten (leidsters of pedagogisch medewerkers). Er bestaan horizontale groepen, waar kinderen van gelijke leeftijden bij elkaar zitten. En verticale groepen, waar kinderen in de leeftijd 0 tot 4 jaar worden opgevangen. Een kinderdagverblijf kan veel betekenen voor de ontwikkeling van kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar. Pedagogisch medewerkers zijn professionals op het gebied van opvoeding (pedagogiek) die de kinderen stimuleren in hun ontwikkeling. Meer informatie over de indeling in (leefstijds)groepen in de kinderopvang staat in hoofdstuk 1 van de brochure 'pedagogische kwaliteit in de kinderopvang'.

Buitenschoolse opvang

Bso betekent buitenschoolse opvang. Dat is de opvang van kinderen in de basisschoolleeftijd (4 tot 12 jaar) voor of na schooltijd. Dit wordt ook voorschoolse opvang (vso) en naschoolse opvang (nso) genoemd. Een bso vangt de basisschoolkinderen ook op op vrije dagen, zoals studiedagen van de school, en in vakanties. Kinderen worden opgevangen in groepen van maximaal 30 kinderen. Dat is afhankelijk van de leeftijd en het aantal beroepskrachten. Scholen zijn wettelijk verplicht zich in te spannen om buitenschoolse opvang tussen 7.30 uur en 18.30 uur aan te bieden.

Vervoer van en naar school

Vanaf het tijdstip dat kinderen uit school komen, vallen de kinderen die naar de buitenschoolse opvang gaan onder de verantwoordelijkheid van de kinderopvangorganisatie. De kinderopvangorganisatie dient maatregelen te treffen om het vervoer op een veilige manier te regelen. Meer over het vervoeren van kinderen.

Gastouderopvang

Gastouderopvang is kleinschalige opvang in huiselijke sfeer van kinderen van 0 tot 12 jaar. Deze vorm van kinderopvang is meestal bij de gastouder thuis. Gastouderopvang kan ook bij het vraaggezin thuis zijn. Dat heet gastouder aan huis. Afhankelijk van de leeftijd worden de kinderen opgevangen in een groep van maximaal 6 kinderen. Dat is inclusief de eigen kinderen van de gastouder die jonger dan 10 jaar zijn.

Een gastouder dient altijd aangesloten te zijn bij een gastouderbureau. Dit bureau zorgt onder meer voor de bemiddeling tussen de ouders en de gastouder, de betaling van de gastouder en heeft regelmatig contact met ouders en gastouders. Gastouderopvang heeft aparte wet- en regelgeving.

Peuteropvang / peuterspeelzaal

Als gevolg van de harmonisatie bestaan peuterspeelzalen juridisch gezien sinds 1 januari 2018 niet meer. Omdat de eisen aan peuterspeelzalen nu gelijk zijn aan die van de dagopvang spreken we nu over peuteropvang. Sommige organisaties bieden nog steeds peuteropvang zoals voor 1 janauri 2018. Andere organisaties bieden alleen nog (halve) dagopvang. 

Oorspronkelijk is peuteropvang bedoeld voor kinderen van ongeveer 2 tot 4 jaar die enkele dagdelen per week komen, gericht op de ontwikkeling van het kind (spelenderwijs ontwikkelen). Hierdoor worden achterstanden op de basisschool zoveel mogelijk voorkomen. Op een voormalig peuterspeelzaal wordt vaak voor- en vroegschoolse educatie (vve) aangeboden. Dit wordt gesubsidieerd door de gemeente. Daarom is de invulling sterk afhankelijk van het beleid van de gemeente.

VVE: voor- en vroegschoolse educatie

Voor- en vroegschoolse educatie (VVE) is erop gericht om ontwikkelingsachterstanden bij kinderen in de leeftijd van twee tot zes jaar te voorkomen of te verminderen. Dit gebeurt door kinderen spelenderwijs te laten leren. Door speciaal hiervoor ontwikkelde programma’s aan te bieden in de thuissituatie, op het kinderdagverblijf (crèche), peuterspeelzaal (peuteropvang) of op school krijgen kinderen een extra steuntje in de rug.

Voor kinderen tussen de twee en een half tot vier jaar worden de VE-programma’s aangeboden op de dagopvang of peuteropvang (voorschoolse educatie). Voor kinderen vanaf vier jaar worden de programma’s aangeboden in groep 1 en groep 2 van de basisschool (vroegschoolse educatie). Door deze extra ondersteuning nemen (taal)achterstanden af en maken kinderen een betere start op de basisschool.

Voor- en naschoolse opvang

Voorschoolse opvang (vso) is de opvang van kinderen in de leeftijd van 4 tot 12 jaar voor schooltijd (7.30 tot de school begint, meestal 8.30 uur). Naschoolse opvang (nso) is de opvang van kinderen in de basisschoolleeftijd (4 tot 12 jaar) na schooltijd, op vrije dagen en in vakanties. Naschoolse en voorschoolse opvang vallen onder buitenschoolse opvang. Afhankelijk van de leeftijd van de kinderen en het aantal beroepskrachten worden kinderen opgevangen in groepen van maximaal 30 kinderen. Scholen zijn verplicht zich in te spannen om buitenschoolse opvang te realiseren tussen 07.30 uur en 18.30 uur. Naschoolse opvang is een ander woord voor buitenschoolse opvang. Voorschoolse opvang is wat anders dan voorschoolse educatie (VE). Voorschoolse opvang is voor kinderen in de basisschoolleeftijd. Voorschoolse educatie is voor kinderen van 2 en 3 jaar (zie hiervoor).

Tussenschoolse opvang

Tussenschoolse opvang (tso) is de opvang van kinderen in de basisschoolleeftijd (4 tot 12 jaar) tijdens de lunchpauze van school. Scholen kunnen dit zelf verzorgen of uitbesteden aan een kinderopvangorganisatie. Deze vorm van opvang valt niet onder de Wet kinderopvang maar onder de Wet op het primair onderwijs. Scholen zijn verplicht zich in te spannen om tussenschoolse opvang te realiseren. Meer informatie over tussenschoolse opvang vindt u op de website van de Rijksoverheid.

24-uurs kinderopvang

24-uurs opvang wordt geboden in de leeftijd van 0 tot en met 12 jaar. Deze vorm van opvang wordt vooral gebruikt door ouders die onregelmatige werktijden hebben. 24-uurs kinderopvang wordt in Nederland nauwelijks aangeboden omdat de vraag heel klein is. Het grootste deel van 24-uurs opvang wordt verzorgd door gastouders.

Ouderparticipatiecrèche

Een ouderparticipatiecrèche wordt gevormd en georganiseerd door ouders zelf. Ouders staan zelf op de groep. Omdat er geen sprake is van betaalde krachten is de maandelijkse ouderbijdrage laag. Veel ouderparticipatiecrèches zijn officieel erkende kinderopvangcentra, waardoor ouders in aanmerking komen voor kinderopvangtoeslag. Er zijn in Nederland zeven van dit soort initiatieven voor ongeveer 120 kinderen (cijfers 2018). Het aantal kinderen dat gebruik maakt van de ouderparticipatiecrèche is al jaren stabiel.