Meldcode kindermishandeling, huiselijk geweld en grensoverschrijdend gedrag kinderopvang

Bij een vermoeden van kindermishandeling moeten kinderopvangorganisaties en hun medewerkers verplicht starten met de meldcode, het zogenaamde "Protocol 'kindermishandeling en grensoverschrijdend gedrag' voor de kinderopvang". Kortweg meldcode kindermishandeling kinderopvang. Het protocol bestaat uit 3 routes voor 3 verschillende situaties:

  1. bij een vermoeden van huiselijk geweld en kindermishandeling in de thuissituatie;
  2. bij een vermoeden van een gewelds- of zedendelict (mishandeling of misbruik) door een medewerker;
  3. bij een vermoeden van seksueel grensoverschrijdend gedrag tussen kinderen onderling.

Elke route bestaat uit een stappenplan met 5 stappen. Hieronder vindt u een kort overzicht. Zie ook de toelichting op het afwegingskader en de gratis meldcode app voor de kinderopvang.

 

Ik vermoed dat een medewerker schuldig is

Vermoedt u dat een medewerker van de kinderopvang zich schuldig maakt aan kindermishandeling, misbruik of grensoverschrijdend gedrag, dan kunt u terecht bij de werkgever. Hij/zij moet de stappen van route twee van het bovengenoemde protocol door lopen en heeft een meldplicht. Ouders kunnen ook contact opnemen met de Vertrouwensinspecteur van het Onderwijs (zie situatie D in de download). Neem contact met ons op als u wilt overleggen en voor advies. Wij gaan altijd vertrouwelijk om met uw gegevens en de informatie die u ons verstrekt. Overigens moeten medewerkers in de kinderopvang altijd in het bezit zijn van een geldige Verklaring Omtrent Gedrag (VOG).

Meldplicht

De meldplicht houdt in dat de houder vermoedens moet melden bij de Vertrouwensinspecteur van de Inspectie van het Onderwijs. De vertrouwensinspecteur overlegt met de houder of er aangifte moet worden gedaan bij de politie. Vermoedt een medewerker dat de houder zich schuldig maakt aan een geweld- of zedendelict? Dan moet de medewerker aangifte doen bij de politie. Ook kan hij/zij contact opnemen met de vertrouwensinspecteur voor advies. 

App meldcode kindermishandeling

Er is een speciale app voor de meldcode kindermishandeling voor de kinderopvang beschikbaar. De app is voor medewerkers uit de kinderopvang. Met de app kunnen de 5 stappen uit de meldcode makkelijk worden genomen. In de app is ook het afwegingskader opgenomen, deze kan klik-voor-klik doorlopen worden. Download de app gratis uit de App Store of Play Store. Meer info over de meldcode app voor de kinderopvang.

Wat is de meldcode kindermishandeling?

De meldcode kindermishandeling beschrijft stap voor stap voor welke acties pedagogisch medewerkers, gastouders, gastouderbureaus en kinderopvangorganisaties moeten ondernemen als zij vermoeden dat er sprake is van kindermishandeling of grensoverschrijdend gedrag in de thuissituatie of op de kinderopvang. De meldcode heet officieel Protocol 'kindermishandeling en grensoverschrijdend gedrag' voor de kinderopvang.

Routes en stappen van de meldcode

Let op: dit is een zeer beknopt overzicht. Bij de uitvoering van de stappen moet de app of de toelichting die in het protocol staat worden gebruikt (zie download). Daar staat bij elke stap ook omschreven wie de betreffende stap moet zetten. Zie ook dit filmpje van Augeo over de meldcode.

  • Route 1: bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling in de thuissituatie (incl. afwegingskader)

    Stap 1: In kaart brengen van signalen
    Stap 2: Collegiale consultatie en zo nodig raadplegen Veilig Thuis of een deskundige op het gebied van letselduiding
    Stap 3: Gesprek met de ouder (en indien mogelijk met het kind)
    Stap 4: Wegen van het geweld aan de hand van het afwegingskader. Bij twijfel altijd Veilig Thuis raadplegen
    Stap 5: Beslissen over het doen van een melding en het inzetten van noodzakelijke hulp

    In stap 4 en 5 bevindt zich het afwegingskader, zie pagina 8 in het protocol.

    Dit is een zeer beknopt overzicht. Bij de uitvoering van de stappen moet altijd de speciale app of het schriftelijke protocol worden gebruikt.

  • Route 2: bij signalen van mishandeling of misbruik door een medewerker kinderopvang jegens een kind (meldplicht)

    Stap 1A: Signalen in kaart brengen 
    Stap 1B: Direct melding doen van vermoeden geweld- of zedendelict door een collega jegens een kind bij houder
    Stap 2: In overleg treden met vertrouwensinspecteur
    Stap 3: Aangifte doen
    Stap 4: Handelen naar aanleiding van onderzoek van de politie
    Stap 5: Nazorg bieden en evalueren

    Dit is een zeer beknopt overzicht. Bij de uitvoering van de stappen moet altijd de speciale app of het schriftelijke protocol worden gebruikt.

  • Route 3: bij signalen van seksueel grensoverschrijdend gedrag tussen kinderen onderling

    Stap 1: In kaart brengen van signalen
    Stap 2: Melden van het gedrag bij leidinggevende
    Stap 3: Beoordelen ernst van het gedrag
    Stap 4: Maatregelen nemen
    Stap 5: Beslissen en handelen
    Stap 6: Nazorg bieden en evalueren

    Dit is een zeer beknopt overzicht. Bij de uitvoering van de stappen moet altijd de speciale app of het schriftelijke protocol worden gebruikt.

Afwegingskader meldcode kinderopvang

Sinds juni 2018 bevat de meldcode een afwegingskader. Pedagogisch medewerkers van kinderdagverblijven, crèches, bso's, peuterspeelzalen, aandachtsfunctionarissen en gastouders zijn sinds 1 januari 2019 verplicht met het afwegingskader te werken. Een aandachtsfuntionaris is de persoon in de organisatie die gespecialiseerd is in het gebruik van de meldcode. Met het afwegingskader kunnen beroepskrachten afwegen of het noodzakelijk is een melding te doen bij Veilig Thuis en/of er hulp kan worden geboden. Dit betekent dat beroepskrachten in stap 4 en 5 van de meldcode onder andere afwegen of er sprake is van acute of structurele onveiligheid of disclosure. Het afwegingskader staat op pagina 14 van het protocol. Ga in de app naar stap 4, onderdeel 3.

Acute onveiligheid
Bij acute onveiligheid gaat het om direct fysiek gevaar. Iemands veiligheid is de komende dagen niet gegarandeerd en hij of zij heeft direct bescherming nodig.

Structurele onveiligheid
In het geval van structurele onveiligheid is er sprake van herhaling of het voortduren van onveilige situaties of van geweld.

Disclosure
Disclosure gaat om het uit zichzelf praten over mogelijk slachtofferschap van huiselijk geweld/kindermishandeling en eventueel het vragen van hulp.


Beweging tegen Kindermishandeling

We voelen ons maatschappelijk betrokken bij de aanpak van kindermishandeling. Daarom maakt BOinK onderdeel uit van de Beweging tegen Kindermishandeling (BTK). De BTK is een samenwerkingsverband van de onderwijsorganisaties PO-Raad en VO-raad, de Algemene Vereniging van Schoolleiders (AVS), de branchekoepels kinderopvang Brancheorganisatie Kinderopvang (BK), Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang (BMK) en Sociaal Werk Nederland (SWN), en de ouderorganisaties BOinK en Ouders & Onderwijs. De BTK is vertegenwoordigd in het kernteam van het Nationale Programma ‘Geweld hoort nergens thuis’. 

De BTK heeft tot doel de signalering en aanpak van kindermishandeling vanuit het onderwijs (speciaal) basisonderwijs, (speciaal) voortgezet onderwijs en de kinderopvang te verbeteren. Daarnaast willen ze de aanpak van kindermishandeling structureel verankeren in de genoemde sectoren.

Website voor professionals

Op de website van de Beweging tegen Kindermishandeling, www.kindermishandelingonderwijskinderopvang.nl, vinden onderwijzers, onderwijsassistenten, pedagogisch medewerkers, gastouders en andere professionals uit de twee branches betrouwbare en praktische informatie over kindermishandeling, waaronder huiselijk geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag, gebundeld en overzichtelijk bij elkaar. De informatie is gerubriceerd in negen overzichtelijke thema’s:

  • Signalen en vormen van kindermishandeling
  • Meldcode kinderopvang
  • Meldcode onderwijs
  • Veilig Thuis
  • Aandachtsfunctionaris
  • Gesprekken met ouders en kinderen
  • Rol gemeente
  • Informatie, feiten en cijfers
  • Training en cursus

Met deze informatie hebben professionals meer bagage waarmee signalen mogelijk sneller opmerken, de meldcode eerder toepassen en, indien de uitkomst van het afwegingskader uit de meldcode daartoe aanleiding geeft, over gaan tot melden bij Veilig Thuis.

De Beweging tegen Kindermishandeling bestaat niet meer. Er is van 2016 tot 2020 gewerkt aan het verbeteren van de signalering en aanpak van kindermishandeling vanuit het onderwijs (speciaal) basisonderwijs, en (speciaal) voortgezet onderwijs, de kinderopvang en ouderorganisaties en structureel te verankeren in de genoemde sectoren.

Beweging tegen kindermishandeling

 

 

Ga naar veiligheid & personeel