Meldcode kindermishandeling, huiselijk geweld en grensoverschrijdend gedrag kinderopvang

Bij een vermoeden van kindermishandeling moeten kinderopvangorganisaties en hun medewerkers verplicht starten met de meldcode, het zogenaamde "Protocol 'kindermishandeling en grensoverschrijdend gedrag' voor de kinderopvang". Kortweg meldcode kindermishandeling kinderopvang. Het protocol bestaat uit 3 routes voor 3 verschillende situaties: 1. als er vermoeden is van huiselijk geweld en kindermishandeling in de thuissituatie; 2. bij een vermoeden van een gewelds- of zedendelict (mishandeling of misbruik) door een medewerker; 3. bij een vermoeden van seksueel grensoverschrijdend gedrag tussen kinderen onderling. Elke route bestaat uit een stappenplan met 5 stappen.

Medewerkers van kinderdagverblijven, bso's, peuterspeelzalen en gastouder(bureau)s zijn verplicht met de meldcode en het bijbehorende afwegingskader te werken. Het afwegingskader is nieuw, deze is in 2019 toegevoegd aan de meldcode. Hieronder vindt u een kort overzicht van de routes en een samenvatting van de stappen die in elke route worden genomen. Zie ook de toelichting op het afwegingskader hieronder. Er is een meldcode app voor de kinderopvang beschikbaar (zie hieronder).

Ik vermoed dat een medewerker schuldig is

Vermoedt u dat een medewerker van de kinderopvang zich schuldig maakt aan kindermishandeling, misbruik of grensoverschrijdend gedrag, dan kunt u terecht bij de werkgever. Hij/zij moet de stappen van route twee van het bovengenomede protocol door lopen. Ook kunt u contact opnemen met Vertrouwensinspecteur van het Onderwijs (zie situatie D in de download). Neem contact met ons op als u wilt overleggen en voor advies. Wij gaan altijd vertrouwelijk om met uw gegevens en de informatie die u ons verstrekt. Medewerkers moeten altijd in het bezit zijn van een geldige Verklaring Omtrent Gedrag (VOG).

App meldcode kindermishandeling

Er is een speciale app voor de meldcode kindermishandeling voor de kinderopvang beschikbaar. De app is voor medewerkers uit de kinderopvang. Met de app kunnen de 5 stappen uit de meldcode makkelijk worden genomen. In de app is ook het afwegingskader opgenomen. Het afwegingskader kan klik-voor-klik doorlopen worden. Download de app gratis uit de App Store of Play Store. Meer info over de meldcode app voor de kinderopvang.

Wat is de meldcode kindermishandeling?

De meldcode huiselijk geweld schrijft stap voor stap voor welke acties pedagogisch medewerkers, gastouders, gatouderbureaus en kinderopvangorganisaties moeten ondernemen als zij kindermishandeling in de thuissituatie (huiselijk geweld) vermoeden. De meldcode is route 1 uit het Protocol 'kindermishandeling en grensoverschrijdend gedrag' voor de kinderopvang.

Routes en stappen van de meldcode

Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling in de thuissituatie. 1 januari 2019 is er een afwegingskader toegevoegd aan de meldcode.
Meldplicht bij een vermoeden van een gewelds- of zedendelict (mishandeling of misbruik) door een medewerker.
Stappenplan seksueel grensoverschrijdend gedrag tussen kinderen onderling.

Let op: dit is een zeer beknopt overzicht. Bij de uitvoering van de stappen moet de app of de toelichting die in het protocol staat worden gebruikt (zie download hiernaast). Daar staat bij elke stap ook omschreven wie de betreffende stap moet zetten.

Stappenplannen meldcode (5 stappen per route)

Route 1: bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling

Stap 1: In kaart brengen van signalen
Stap 2: Collegiale consultatie en zo nodig raadplegen Veilig Thuis of een deskundige op het gebied van letselduiding
Stap 3: Gesprek met de ouder (en indien mogelijk met het kind)
Stap 4: Wegen van het geweld aan de hand van het afwegingskader. Bij twijfel altijd Veilig Thuis raadplegen
Stap 5: Beslissen over het doen van een melding en het inzetten van noodzakelijke hulp

In stap 4 en 5 bevindt zich het afwegingskader, zie pagina 8 in het protocol.

Dit is een zeer beknopt overzicht. Bij de uitvoering van de stappen moet altijd de speciale app of het schriftelijke protocol worden gebruikt.
Route 2: bij signalen van kindermishandeling of misbruik door een medewerker kinderopvang jegens een kind

Stap 1A: Signalen in kaart brengen
Stap 1B: Direct melding doen van vermoeden geweld- of zedendelict door een collega jegens een kind bij houder
Stap 2: In overleg treden met vertrouwensinspecteur
Stap 3: Aangifte doen
Stap 4: Handelen naar aanleiding van onderzoek van de politie
Stap 5: Nazorg bieden en evalueren

Dit is een zeer beknopt overzicht. Bij de uitvoering van de stappen moet altijd de speciale app of het schriftelijke protocol worden gebruikt.
Route 3: bij signalen van seksueel grensoverschrijdend gedrag tussen kinderen onderling

Stap 1: In kaart brengen van signalen
Stap 2: Melden van het gedrag bij leidinggevende
Stap 3: Beoordelen ernst van het gedrag
Stap 4: Maatregelen nemen
Stap 5: Beslissen en handelen
Stap 6: Nazorg bieden en evalueren

Dit is een zeer beknopt overzicht. Bij de uitvoering van de stappen moet altijd de speciale app of het schriftelijke protocol worden gebruikt.

Meldplicht medewerkers

In de kinderopvang geldt een meldplicht wanneer er aanwijzingen bestaan van een geweld- of zedendelict (mishandeling of misbruik) tegen een kind door een medewerker. Deze meldplicht houdt in dat de houder vermoedens moet melden bij de vertrouwensinspecteur van de Inspectie van het Onderwijs. De vertrouwensinspecteur overlegt met de houder of er aangifte moet worden gedaan bij de politie. Vermoedt een medewerker dat de houder zich schuldig maakt aan een geweld- of zedendelict? Dan moet de medewerker aangifte doen bij de politie. Ook kan hij/zij contact opnemen met de vertrouwensinspecteur voor advies.

Afwegingskader meldcode kinderopvang

Sinds 1 januari 2019 bevat de meldcode een afwegingskader. Pedagogisch medewerkers, aandachtsfunctionarissen en gastouders zijn verplicht met het afwegingskader te werken. Een aandachtsfuntionaris is de persoon in de organisatie die gespecialiseerd is in het gebruik van de meldcode. Met het afwegingskader kunnen beroepskrachten afwegen of het noodzakelijk is een melding te doen bij Veilig Thuis en/of er hulp kan worden geboden. Dit betekent dat beroepskrachten in stap 4 en 5 van de meldcode onder andere afwegen of er sprake is van acute of structurele onveiligheid of disclosure. Het afwegingskader staat op pagina 14 van het protocol. Ga in de app naar stap 4, onderdeel 3.

Acute onveiligheid
Bij acute onveiligheid gaat het om direct fysiek gevaar. Iemands veiligheid is de komende dagen niet gegarandeerd en hij of zij heeft direct bescherming nodig.

Structurele onveiligheid
In het geval van structurele onveiligheid is er sprake van herhaling of het voortduren van onveilige situaties of van geweld.

Disclosure
Disclosure gaat om het uit zichzelf praten over mogelijk slachtofferschap van huiselijk geweld/kindermishandeling en eventueel het vragen van hulp.

Beweging tegen Kindermishandeling

Wij voelen ons maatschappelijk betrokken bij de aanpak van kindermishandeling. Daarom werken we samen met verschillende partijen uit de kinderopvangbranche in de Beweging tegen Kindermishandeling. In samenwerking met de Beweging tegen Kindermishandeling en de gemeente Amsterdam zijn in het najaar van 2019 diverse bijeenkomsten georganiseerd. Deze bijeenkomsten gingen over het gebruik van de meldcode in de praktijk. Aanwezig waren professionals uit de kinderopvang (pedagogisch medewerkers, aandachtsfunctionarissen en leidinggevenden) en onderwijs (docenten uit primair en voortgezet onderwijs).

Ga naar veiligheid & personeel

Ga naar veiligheid & gezondheid in de kinderopvang